Góra Trzykrzyska

POMNIK TRZECH KRZYŻY w Wilnie

Góra Trzykrzyska – wileńskie wzgórze, położone na prawym brzegu Wilejki, niegdyś zwaną Łysą lub Krzywą. Na górze znajduje się pomnik – trzy białe krzyże.

Góra Trzykrzyska – Legenda i Historia

Legenda głosi, że na Łysej Górze za czasów Olgierda umęczono siedmiu franciszkanów. Czterech zostało strąconych do Wilejki, zaś trzy Krzyże z ciałami męczenników postawiono na górze.

Aby upamiętnić ich męczeństwo, wileńscy franciszkanie – jak podaje Kosman – między rokiem 1613 a 1636 wznieśli na Łysej Górze trzy drewniane krzyże. W 1740 stare, poniszczone krzyże zamieniono na nowe, które przetrwały aż do 1869 r.; gdy ze starości zawaliły się. Władze rosyjskie nie pozwoliły na ich odbudowanie. Dopiero w roku 1916, podczas niemieckiej okupacji, z inicjatywy księdza prałata Kazimierza Michalkiewicza zdołano zebrać fundusze, które umożliwiły wzniesienie betonowych krzyżów według projektu Antoniego Wiwulskiego.

Wspomniana legenda nie znalazła jednak potwierdzenia w źródłach historycznych. W 1927 r. wileński historyk Kazimierz Chodynicki opublikował pracę „Legenda o męczeństwie 14 franciszkanów w Wilnie”, w której utrzymuje, że są oni postaciami legendarnymi, tak samo jak prawosławni męczennicy wileńscy.

Trzy krzyże zachowały się do 30 maja 1950 r., kiedy to zostały wysadzone w powietrze. Cześć zgliszczy wywiezono, natomiast większe fragmenty zostały zakopane.

W 1989 r. społeczeństwo litewskie zdecydowało się odbudować krzyże jako pomnik ofiar stalinizmu na Litwie. Pomnik Trzech Krzyży, który odbudowano w ciągu 14 dni, został odsłonięty 14 czerwca 1989 r., poświęcił go kardynał Vincentas Sladkevičius. Część wykopanych resztek pochodzących z dawnych krzyży zamurowano w fundamentach, a reszta widoczna jest poniżej pomnika. Nowe krzyże podobne do pomnika Wiwulskiego, ale o wyższe o 1,8 m. Dzisiaj Góra Trzech Krzyży umiejscowiona jest w obrębie parku Górnego (Kalnų Parkas).

Widok na Wilno z Góry Trzykrzyskiej

Z Góry Trzykrzyskiej rozciąga się przepiękna panorama Wilna. Widok na miasto jest imponujący i niesamowity. Z tej perspektywy można zobaczyć nie tylko zabytkowe kościoły i katedry, ale także nowoczesne wieżowce oraz piękne parki i ogrody. W szczególności warto zwrócić uwagę na panoramę starówki Wilna, która jest wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Góra Trzykrzyska to doskonałe miejsce dla miłośników fotografii i krajobrazów, którzy chcą zobaczyć Wilno z zupełnie innej perspektywy.

Szlak turystyczny na Trzy Krzyże w Wilnie

Można tam dotrzeć z trzech stron: od ulicy T. Kosciuškos, Olandu lub od strony Placu Katedralnego.